Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER:
(English below)
Czy pamiętacie Czarny Poniedziałek 3 X 2016 roku? Czy pamiętacie tamten dzień i Wasz ówczesny nastrój, emocje? Tysiące kobiet (i mężczyzn także) na ulicach wielu miast i miasteczek, wszyscy na czarno. Protesty narastały od wiosny, eksplodowały, kiedy Sejm odrzucił w pierwszym czytaniu obywatelski projekt ustawy Ratujmy Kobiety, proponujący liberalizację prawa do aborcji, zaś skierował do dalszych prac projekt zaostrzający zakaz i przewidujący kary więzienia dla kobiet.
Jak to było? Jak narastał ten społeczny, kobiecy gniew?
14 III 2016 – do marszałka Sejmu trafił wniosek o rejestrację Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej “Stop Aborcji”. Tak, to prawda, w poprzednich latach podejmowano podobne próby i kilkakrotnie występowano z inicjatywą obywatelską zaostrzenia prawa do aborcji, tym razem jednak zaproponowano znacznie ostrzejsze rozwiązania.
30 III 2016 – Prezydium Konferencji Episkopatu Polski wydało komunikat, zapowiadający zerwanie z obecnym status quo, czyli tzw. kompromisem aborcyjnym. Komunikat miał być odczytany podczas mszy w kościołach w całej Polsce.
31 III 2016 – ówczesna premierka Beata Szydło wyraziła swoje poparcie dla projektu wprowadzającego całkowity zakaz aborcji.
1 IV 2016 – na FB powstaje grupa Dziewuchy Dziewuchom. W ciągu zaledwie kilku godzin dołączają do grupy tysiące osób, w ciągu kilku dni grupa już liczy 100 tys. osób. Powstają grupy lokalne, zaczynają się spotkania w realu.
2 IV 2016 – powstaje lokalna grupa Dziewuch w Berlinie.
3 IV 2016 – z inicjatywy partii Razem w wielu miastach w Polsce odbywają się demonstracje pod hasłem “Nie dla torturowania kobiet” z wieszakiem jako memento wykonywanych dawniej w podziemiu aborcji.
Tego samego dnia w mediach społecznościowych pojawiają się materiały wideo pokazujące kobiety wychodzące z kościołów w czasie nabożeństw, podczas których odczytywano komunikat Konferencji Episkopatu Polski z 30 III 2016.
4 IV 2016 – na FB ruszają akcje protestacyjne pod hasłem “Trudny okres dla rządu” i “Wyślij wieszak Pani Premier” – kobiety wysyłają do kancelarii Premiera wieszaki.
9 IV 2016 – kolejne demonstracje, tym razem zorganizowane przez grupy nieformalne zrzeszone w koalicji domagającej się liberalizacji prawa do aborcji.
12 IV 2016 – głos zabierają pierwsze damy: Anna Komorowska, Jolanta Kwaśniewska i Danuta Wałęsa – wyrażają niepokój z powodu prób zaostrzenia prawa, lecz jednocześnie popierają obecne status quo.
13 IV 2016 – do marszałka Sejmu wpływa wniosek o rejestrację Komitetu “Ratujmy Kobiety” wraz z obywatelskim projektem ustawy “O prawach kobiet i świadomym rodzicielstwie”, proponującym liberalizację prawa do aborcji.
VI 2016 – rząd wycofuje program dofinansowania zabiegów in vitro dla par starających się o dziecko. Ze wsparciem pospieszą za to samorządy.
18 VI 2016 – w Warszawie został zorganizowany Marsz Godności Kobiet pod hasłem “Prawa człowieka prawami kobiet”. Protestowano przede wszystkim przeciwko zaostrzeniu prawa do aborcji.
VII 2016 – Komitet Inicjatywy Ustawodawczej “Stop Aborcji” składa w Sejmie ponad 400 tysięcy podpisów pod projektem proponującym wprowadzenie całkowitego zakazu aborcji. Z zbiórkę podpisów było zaangażowanych wiele parafii.
4 VIII 2016 – Komitet Inicjatywy Ustawodawczej “Ratujmy Kobiety” składa w Sejmie 215 tysięcy podpisów pod projektem ustawy “O prawach kobiet i świadomym rodzicielstwie”.
18 IX 2016 – w wielu miastach w Polsce odbywają się demonstracje pod hasłem “Ani kroku dalej” z powodu dopuszczenia do I czytania w Sejmie projektu całkowicie zakazującego aborcji.
21 IX 2016 – powstaje akcja społecznościowa #czarnyprotest. Inicjatorką jest Gocha Adamczyk z Partii Razem. Serwisy społecznościowe zaroiły się od zdjęć osób ubranych na czarno z hasztagiem #czarnyprotest. Jak powiedziała pomysłodawczyni: „#czarnyprotest był możliwy do zrobienia w każdym domu. I dostępny w każdej szafie. Pierwszy raz polskie dziewczyny zadziałały w tak spójny i zdecydowany sposób. Dlatego się udało” (Alfabet buntu/ Archiwum Osiatyńskiego).
22 IX 2016 – w Sejmie I czytanie obu projektów obywatelskich. – “Stop Aborcji” i “Ratujmy Kobiety”.
23 IX 2016 – Sem odrzuca w I czytaniu projekt “Ratujmy Kobiety”, do dalszych prac w komisjach sejmowych kieruje projekt “Stop Aborcji”.
24 IX 2016 – Krystyna Janda publikuje na FB swój komentarz, w którym zamieszcza artykuł o strajku islandzkich kobiet, który odbył się 24 X 1975 roku.
25 IX 2016 – w wielu miastach w Polsce odbywają się czarne protesty. Na demonstracji we Wrocławiu Marta Lempart wzywa do Ogólnopolskiego Strajku Kobiet 3 X 2016.
26 IX 2016 – powstaje profil Ogólnopolskiego Strajku Kobiet, zawiązują się lokalne komitety, wypracowywana jest formuła ogólnopolskiego protestu.
3 X 2016 – w ponad 150 miastach i miasteczkach, mniejszych miejscowościach w Polsce, jak również poza granicami kraju odbywa się Ogólnopolski Strajk Kobiet. Tysiące osób ubranych na czarno demonstrują na ulicach, przychodzą ubrani na czarno do pracy. 3 X 2016 przechodzi do historii jako Czarny Poniedziałek.
6 X 2016 – Sejm większością głosów odrzuca projekt “Stop Aborcji”.
Ale to nie koniec walki.
Kalendarium przygotowane na podstawie publikacji “Bunt kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet”, pod red. Elżbiety Korolczuk, Beaty Kowalskiej, Jennifer Ramme i Claudii Snochowskiej-Gonzales oraz informacji własnych Fundacji STER.
http://www.fundacjaster.org.pl
Do you remember Black Monday on October 3, 2016? Do you remember that day and your mood and emotions at that time? Thousands of women (and men too) on the streets of many cities and towns, all in dressed in black. Protests have been building up since spring, exploding when the Seym rejected in first reading the civil bill Save the Women, proposing liberalization of the right to abortion, whereas a bill tightening the ban and providing for prison sentences for women was submitted to further work in Sejm.
How did it happen? How did this social, female anger build up?
14 March 2016 – the Marshal of the Sejm received an application for registration of the “Stop Abortion” Legislative Initiative Committee. Yes, it is true, in previous years similar attempts were made and several times the citizens’ initiative to tighten the right to abortion was presented, but this time much stricter solutions were proposed.
March 30, 2016 – The Presidium of the Polish Bishops’ Conference issued a communique announcing the break with the current status quo, i.e. abortion compromise. The announcement was to be read during masses in churches all over Poland.
31 March 2016 – then Prime Minister Beata Szydło expressed her support for the project introducing a total ban on abortion.
1 April 2016 – the Dziewuchy Dziewuchom group is created on FB. In just a few hours, thousands of people join the group, in a few days the group already numbers 100,000. people. Local groups are formed, meetings in real life begin.
2 April 2016 – local group of Dziewuchy was created in Berlin.
3 April 2016 – on the initiative of the party RAZEM in many cities in Poland, demonstrations are held under the slogan “Not for torturing women” with a hanger as a reminder of abortions previously performed in the underground.
On the same day, video materials showing women leaving churches during services appear in social media, during which the announcement of the Polish Bishops’ Conference of March 30, 2016 was read.
4 April 2016 – protest actions under the slogans “Difficult period for the government” and “Send the hanger to the Prime Minister” and “Send the hanger to the Prime Minister” start on Facebook – women send hangers to the Prime Minister’s office.
9 April 2016 – another demonstrations, this time organized by informal groups associated in the coalition demanding the liberalization of the right to abortion. Also in Berlin.
12 April 2016 – the first ladies take the floor: Anna Komorowska, Jolanta Kwaśniewska and Danuta Wałęsa – express concern over attempts to tighten the law, but at the same time support the current status quo.
13 April 2016 – the Marshal of the Sejm receives an application for registration of the “Save the Women” Committee along with the civic draft of the law “On Women’s Rights and Informed Parenthood” proposing the liberalization of the right to abortion.
June 2016 – the government withdraws the IVF (in vitro) program for couples trying to conceive. Local governments rushed to support it.
June 18, 2016 – the Women’s Dignity March was organized in Warsaw under the slogan “Human rights as women’s rights”. The main protests were against the tightening of the right to abortion.
VII 2016 – The “Stop Abortion” Legislative Initiative Committee submits over 400,000 signatures in the Sejm to a bill proposing a complete ban on abortion. Many parishes were involved in collecting signatures.
4 VIII 2016 – The Legislative Initiative Committee “Save the Women” submits 215,000 signatures in the Sejm to the bill “On Women’s Rights and Informed Parenthood”.
September 18, 2016 – demonstrations under the slogan “Not a step further” are held in many cities in Poland because of allowing the first reading in the Sejm of a draft banning abortion.
September 21, 2016 – the community campaign #czarnyprotest is launched. The initiator is Gocha Adamczyk from the Razem party. Social networks were swarming with photos of people dressed in black with the hashtag #czarnyprotest. As the originator said: “#blackprotest was possible in every home. And available in every wardrobe. This is the first time Polish girls have acted in such a consistent and decisive way. That is why it worked “(Alphabet of rebellion / Archives of Osiatyński).
September 22, 2016 – 1st reading of both citizens’ bills in the Sejm – “Stop Abortion” and “Save the Women”.
23 IX 2016 – Sem in the 1st reading rejects the project “Save the women”, the project “Stop Abortion” is directed to further work in parliamentary committees.
24 IX 2016 – Actress Krystyna Janda publishes her comment on FB, in which she publishes an article about the strike of Icelandic women, which took place on October 24, 1975.
September 25, 2016 – black protests take place in many cities in Poland. At a demonstration in Wrocław, Marta Lempart calls for the National Women’s Strike on October 3, 2016.
September 26, 2016 – the event of the National Women’s Strike is created, local committees are formed, the formula of a nationwide protest is developed.
3 October 2016 – the Polish Women’s Strike takes place in over 150 cities and smaller towns in Poland and abroad. Thousands of people dressed in black demonstrate in the streets, come to work dressed in black. 3 October 2016 goes down in history as Black Monday.
6 October 2016 – the Sejm rejects the “Stop Abortion” draft by a majority of votes.
But this is not the end of the fight.
Calendar prepared on the basis of the publication “Women’s Bunt. Black Protests and Women’s Strikes”, edited by Elżbieta Korolczuk, Beata Kowalska, Jennifer Ramme and Claudia Snochowska-Gonzales, and the STER Foundation’s own information.
Black Monday, 3.10.206, Berlin
Photos: Maciej Soja
