8 lat po Czarnym Proteście
Minęło 8 lat od Czarnego Protestu (3.10.2016) – pierwszego dużego protestu przeciwko zaostrzeniu ustawy aborcyjnej i solidarności z kobietami* w Polsce. Co się zmieniło? Czarny Protest zatrzymał wtedy zapędu polskiego rządu (kierowanego przez PiS) by ograniczyć prawa do usuwania ciąży. Jednak już w 2020 roku, Julia P., żona byłego ambasadora Polski w Berlinie, która pracując w Trybunale Konstytucyjnym w Warszawie, mieszkała w eleganckiej rezydencji w Berlinie, wyrokiem swojego trybunału uznała, że aborcja z powodów ciężkich wad płodu jest niezgodna z konstytucją. Julia już tu nie mieszka. Jej mąż nie jest ambasadorem. Nasze protesty pod ich rezydencją miały swój skutek. Nowy rząd, utworzony po wyborach w 2023 roku, ma pełne ręce roboty z przywracaniem demokratycznych struktur w Polsce, jednak prawo do aborcji nie jest niestety priorytetem dla panów na “szczycie”.
Czy było to do przewidzenia? Tak.
Tymczasem w Niemczech również ruszyła sprawa prawa do aborcji i jej dekryminalizacja. Bundestag powoli się przygotowuje do wykreślenia jej z kodeksu karnego. Ale idzie bardzo powoli, jak to w Niemczech.
Czy to było do przewidzenia? Tak.
My tymczasem nadal działamy na rzecz praw kobiet i obustronnego polsko-niemieckiego siostrzeństwa, które jest ogromnie potrzebne by walczyć z brunatną falą nacjonalizmu. Kontynuujemy również projekty herstoryczne by zaznaczyć, że polskie kobiety* nie są tylko ofiarami (wojny czy drakońskich praw) ale i wojowniczkami, działaczkami ruchu oporu. Ta nowa perspektywa jest w oficjalnych niemieckich kręgach historycznych i w Bundestagu jeszcze niezrozumiała a przez to ignorowana.
Czy to było do przewidzenia? Tak.
O Czarnym Proteście w Berlinie i o naszej akcji solidarności “Global Scream” opowiadamy też na wystawie specjalnej “Wolność, Równość, Solidarność. Polskie punkty widzenia w Berlinie” na wystawie BERLIN GLOBAL w Humbold Forum. Serdecznie zapraszamy! Wystawa trwa do stycznia 2026.
Bo być przeciwko to za mało.
***
8 Jahre nach dem Schwarzen Protest

8 Jahre sind seit dem Schwarzen Protest (3.10.2016) vergangen – dem ersten großen Protest gegen die Verschärfung des Abtreibungsgesetzes und der Solidarität mit Frauen* in Polen. Was hat sich geändert? Der Schwarze Protest stoppte damals die Bestrebungen der polnischen Regierung (unter Führung der PiS), das Abtreibungsrecht einzuschränken. Doch schon 2020 hatte Julia P., die Ehefrau des ehemaligen polnischen Botschafters in Berlin, die während ihrer Tätigkeit am Verfassungsgericht in Warschau in einer eleganten Residenz in Berlin lebte, durch ihr Gericht die Verfassungswidrigkeit von Abtreibungen wegen schwerer fötaler Missbildungen festgestellt. Julia lebt nicht mehr hier. Ihr Ehemann ist kein Botschafter. Unsere Proteste vor ihrer Residenz haben ihre Wirkung gezeigt. Die neue Regierung, die nach den Wahlen 2023 gebildet wird, hat alle Hände voll zu tun, um die demokratischen Strukturen in Polen wiederherzustellen, aber die Abtreibungsrechte sind leider keine Priorität für die Herren an der „Spitze“.
War das zu erwarten? Ja.

Inzwischen hat das Thema Recht auf Abtreibung und deren Entkriminalisierung auch in Deutschland Fahrt aufgenommen. Der Bundestag bereitet sich langsam darauf vor, sie aus dem Strafgesetzbuch zu streichen. Aber es geht sehr langsam, wie es in Deutschland üblich ist.
War das zu erwarten? Ja.

In der Zwischenzeit setzen wir uns weiter für die Rechte der Frauen und die bilaterale deutsch-polnische Schwesternschaft ein, die wir dringend brauchen, um die braune Flut des Nationalismus zu bekämpfen. Wir setzen auch unsere historischen Projekte fort, um darauf hinzuweisen, dass polnische Frauen* nicht nur Opfer (von Krieg oder drakonischen Gesetzen) sind, sondern auch Kämpferinnen, Widerstandsaktivistinnen. Diese neue Perspektive wird in der offiziellen deutschen Geschichtswissenschaft und im Bundestag immer noch missverstanden und daher ignoriert.
War das zu erwarten? Ja.

Wir sprechen auch über den Schwarzen Protest in Berlin und unsere Solidaritätsaktion „Global Scream“ in der Sonderausstellung „Freiheit, Gleichheit, Solidarität. Polnische Standpunkte in Berlin“ im Rahmen der BERLIN GLOBAL Ausstellung im Humbold Forum. Sie sind herzlich eingeladen! Die Ausstellung läuft bis Januar 2026.
Denn dagegen zu sein ist nicht genug.

***

Wybrane linki / Ausgewählte Links:
3.10.2026 – CZARNY PROTEST / Schwarzer Protest

2022: Botschaft der Polinnen* – Traktat o dobrym siostrzeństwie i feministycznej współpracy / Ein Vertrag über gute Schwesternschaft und feministische Zusammenarbeit
https://www.dziewuchyberlin.org/2022-botschaft-der-polinnen-traktat-o-dobrym-siostrzenstwie-i-feministycznej-wspolpracy-ein-vertrag-uber-gute-schwesternschaft-und-feministische-zusammenarbeit/

2022: HERSTORIA / Irena Bobowska https://www.dziewuchyberlin.org/bobowska/
2024: DRZEWO PAMIĘCI IRENY BOBOWSKIEJ / Irena-Bobowska-Gedenkbaum:
2024: Wystawa “WOLNOŚĆ, RÓWNOŚĆ, SOLIDARNOŚĆ. Polskie punkty widzenia w Berlinie” / “Freiheit, Gleichheit, Solidarność. Polnische Standpunkte in Berlin” Eine Freifläche in der Berlin Ausstellung im Humboldt Forum:
Fotos: Soja Photography, Ela Kargol, Michael Setzpfand